بررسی عدم تعادل های منطقه ای بازار کار در ایران*

این مقاله با استفاده از روش خود رگرسیون برداری (var) مکانیزم های تنظیم کننده بازار کار را برای 28 استان کشور و در فاصله زمانی 83 ـ 1375 مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. در این بررسی اثر یک شوک ویژه منطقه ای بر مؤلفه های بازار کار آن منطقه (نرخ بیکاری، نرخ مشارکت) آزمایش شده است. همچنین نقش مهاجرت مانند یک کانال تنظیم کننده بازار کار منطقه ای استنتاج شده است. براساس یافته ها، اثر شوک های وارده به مولفه های بازار کار استانهای کشور و در نتیجه رخ دادن مهاجرت های بین استانی، منجر به تعدیل متغیرهای نرخ بیکاری و نرخ مشارکت با الگویی مشابه یکدیگر در بیشتر استانهای کشور شده است. باتوجه به طولانی بودن دوره تعدیل نوسانات مؤلفه های بازار کار پس از اعمال شوک می توان چنین نتیجه گرفت که مهاجرت و جابجایی نیروی کار بنا به دلایلی مانند بالا بودن هزینه های مهاجرت و گسترش نامناسب مراکز کاریابی و فقدان اطلاعات و نبود فرصت های شغلی کافی با سرعت بسیار کمی نسبت به سایر کشورها صورت می پذیرد. با این تفاسیر نتایج بررسی ها نشان می دهد سهم مهاجرت در تنظیم عدم تعادل های منطقه ای بازار کار (پس از اعمال یک شوک به طرف تقاضای نیروی کار) به ویژه در سالهای اولیه پس از شوک به مراتب بیش از نرخ بیکاری و نرخ مشارکت است.